**** Ya Allah Ya Muhammed Ya Ali **** HEY INSAN OGLU INSAN OLDUGUNU UNUTMA INSANA KARSI SAYGIDA KUSUR ISLEME ELINE BELINE DILINE SAHIP OL HER NE ARARSAN ARA KENDINDE ARA iNSAN OLDUGUNU KESINLIKLE UNUTMA
ALEVI BEKTASI iNANCINDA
YOL EDEP ERKAN CEM Aleviligin özüne yönelik kurallara kisaca deginmeye calisacam bu özel bilgi seklinde olacaktir.insallarin yasamlarinda olmasi gereken, inancsal, kültürel, yasamsal olgulari ic icelselligin dayatmasi, seklinde algilamak mümkün. kisaca özetlersek.
insanlarin Irk, dil, din, cins ayrimini hic bir kosulda yapmadan, düsünmeden inancini ve kültürünü oldugu gibi yasamina yansitmasidir. insana iliskin oto kotrol islemini görür. toplumsal yasama bagli. saygili olmasi gerekir. insan hakkina emege, dogaya iliskin bilgili ,akilli davranmasini ögütler.
Halkin kendisine uygun gördügü, rizalik ve rizaliga dayali gönül birliyinin saglamanin yoludur, yönetimidir, askla buna baglama yoludur. Tüm Ahlaki deyerleri özünde tasiyan bunu dilimle özdestiren teknoloziyi bilimi iyi algilayip deyerlendiren bir inancinkavramidir.
Sevgiyi saygi ibadetten sayan, hosgörü, paylasimi ayni zamanda inancinin ve buna dayali kültürünün gereyi olarak kabullenmektir.üretici katilimci kendini toplumdansoyutlayan degil, bütünlestiren inanc yoldur. ayni zamanda toplumsal yasama iliskin sorunlarin birlikte gönülleri cözümüdür.öz elesziri ve dogrularla yüzlesme inanci ve cesaretidir.
Özetle Alevi insanin cem meclisinde Rayberi Piri, Mürsidi huzurunda özüne gerektiyinde dara cekmesidir
Diger bir deyimle halkin oldugu yerde Hakk.la yüzlesmesidir. yüzlerce kisinin de görüsüne bas vurularak yargilanmasidir. gerektiyinde
YOL; inancsal buna bagli olarak kültürel ve yasamsal davranisin genel adi ve izlenen yöntemdir.
inancsal olarak Özetle ; siralarsak yolda izlenmesi gereken.
1- Taliplik Kapisi: isin baslangici söz konusu yasam bicimine katilim ön görülen deyerlere baglamadir.
Yola baglilik ikrara sadakat özveri akla gelen kurarlardan bazilari Tahliplikten söz etmisken cok önemli bir konuya deymeden gecmeyecem Pirlerle ilgilidir iyi bir pir ayni zamanda iyi bir taliptir. taliplik görevini büyük bir sadakatleyapar (bir örnek vemek istiyorum bundan yillar önce bizim kendi Pirimiz taliplerini ziyaret etmek icin köyümüze gelir ve bir talipinde konaklanir ogün bu konakta cem baglanir ve Pir taliplerine sorar aranizda dargin yada küsülü canlarimiz varmi ve orda bulunan bir talip bir candan sikayetci olmus ve Dedem "Bava Düzgün".nü sahit olarak göstermis Dedem osiralar elli bes yasindaymis gelen Pirimiz ise daha yirmi iki yasindaymis dedem Bava Düzgünü sahitlik yapmasi icin dara gelmesini istememis Dedem ise israrla Dara gelip gördüklerin anlatmak istemis Pirimiz dedeme demis sen yasca benden büyüksün ayrica ilim irfan sahibisin nasil ben seni dara cekeyim Dedem.de kendisine söyle söyler ben senden büyük olabilirim bende Pir olabilirim illim irfan sahibi olabilirim bu konumum beni dara cekmenize engel deyil Pirim der cünkü bizler Hak Muhammed Ali.nin yolunda ikrar vermisiz El ele el Hakka demisiz Pirin Kücüyü büyüyü olmaz unu icin ben darina gelip gördüklerimi anlatmak istiyorum ve Pirimiz kabul eder dedem "Bava Düzgün" Pirin karsisina gelip darda durur )ayrica babam "Pir Ali Düzgün "de Piri geldiyinde Pirine ne derece cani gönülden Taliplik yaptigini darda durup pirinden dua aldigini pirin darinda yere secde ettiyini ve Piri otur demeden oturmadigini, pirine sirtini cevirmeden geri adimlarla odadan ciktigini göre bilmekteyiz. böylece yolumuzda her seyin Hak Muhammed Ali.nin inanci dogrultusunda oldugu ve Piredeyil Hakka yapildigi görülmektedir bu derece temiz dürüst bir inanc yolu bize Ehl.i Beytden ve Kirklarin ceminden bize emanet kaldi bu emanete cani gönülden hic bir sekilde ödün vermeden Aleviler olarak sahip cikacagiz
2. Rehberlik Kapisi ; zor bir istir insanlar konusunda Pir.re ön bilgiyi veren zattir tüm calismalarin alt yapisini sekillendiren kisidir Taliplerin ilk karsilastiklari ikrar kapisidir. Talipleri yol konusunda bilgilendiren ortama hazirlayan düzenleyendir. Cemlerde bunu gözlemlemek mümkün iyi bir rehber pirin .Mürsidin sehvende olmasa hata yapmasini önler. bu da oldukca önemli bir olaydir . Halk arasindaki deyimiyle Asi pisirir Pirin önüne getirir sonrasinida Pire kalmistir geri yani Pirin becerisine baglidir.Tahliplerin Yol Edep Erkan.la tanismasinin ön bilgisini veren ögretmen rehperdir.
3. Pirlik Kapisi: Yol edep erken.da isin orta ögretimine benzer bir yapidadir. Hakim.hakem konumundadir. Toplumu detayli bir sekilde bilgilendiren gölgesi agir olgun oturakli ne konustugunu bilen kamil bir zattir kendini yetistirmis yasamiyla davranisiyla birlikte nefsini terbiye etmis eline beline diline asina esine isine seveceksin sevindireceksin sevileceksin vasiflari üzerinde tasiyan güzel zat olmasi gereken konularda tavizsizdir. Nedir bu konular inancindaki kararliligi, topluma karsi duydugu sorumluluk inancindaki sevgi, saygi olayi, toplumsal baris, toplumlar arasi inancsal, kültürel iletisimin gerekliliginide sürekli göz önünde bulundurandir. Yani cok yönlü cok donanimli her yönüyle örnek bir zat. Örnek bir baba, örnek alinacak bir yasam sürdüren, güzel inancini yasamina yansitmis kisi. Kusur götürmez bir makam. Yapabilene ask olsun. Ortalikta gezipte görünenler degil, bu tarife uygun ve Pirlik yapabilene pir denir. Ikrarina bagli, ayni zamanda eksiksiz denebilecek durumdaki zattir. Rahmetli dedem, Düzgün dedemin Babasinin Dedeme söyle bir sözsöylemis sen artik pirlik yapma mertebesine geldin simdi seni Taliplerine gönderiyorum bu sözümü benliyine yerlestir. Pir olarak Taliblerine ölü gibi getmelisin ölü gibi cikmalisin , diri olarak evine dönmelisin. Burdaki anlam nefis terbiyesini anlatiyor . Yola varlik icin degil, malmülk icin degil Hak-Muhammed-Ali bagli Ehl-i Beyt varligini sürdürmek icin ciktigini aklindan cikarmamali. Toplumda oldugu gibi aile icindede iyi bir egitici olmali dir. Özellikle cocuklariyla mutlaka ilgilenmelidir. Onlari yol, edep, erkan konusunda bilgilendirmelidir. Bu konuda acizlik bir zattir.
PiR: Pirin vasiflarini saymakla bitmez, onu görüp yasamak gerekir. Allah hic bir kulunu Pirsiz etmesin. Halk arasinda bir deyim vardir. Pirsizden ve nursuzdan korkacaksin. yani ikrarsizdan da demek mümkün. Pirligin toplumdaki önemini anlatmak bakimdan güzel bir örnek.
Pir her yönüyle kamil insandir. ayni zamanda Ehl-i Beyt´inde temsilcisi dir. Seyyid´i Saadet Evlad-i Resul´dur, onun getirdigi bir mütevazilik olmali. Kibir denen olay hic semtine ugramamalidir. Sadece yasam ve davranis alaninda edinecegi bilgilerle yetinmez, birde yasamin her alaninda toplumuna önderlik eder. Yani Pirligin bu denli cok yönlü, cok boyutlu islevleri olan, cok kapsamli bir sorumluluktur. Günümüzde bu isin boyutu tarif edilecek gibi degildir. Taliplerle iletisim kurmak oldukca zorlasmistir. Piri bu kisi yaziya sigdirip anlatmak mümkün degil. Onlarin cedleri yardimcimiz olsun.
4- Mürsidlik Kapisi: Mürsid´lik Makami, yol, edep. Erken´da en üst kurumdur. Danistay, Yargitay gibi. Yol, Edep, Erkan konusunda hukuksal hal kurulunda egitim bakimindan üniversitesidir, yüksek ögrenimidir.
Talip, Rehbere; Rehber Pir´e; Pir Mürside; Mürsid Yol´a, edep, Erkam´a bagli. bu kuralda CEM Erkani ile icra edilir. Icra ve icraat yeride CEM Erkani dir. Bu kuralda CEM Erkani ile icra edilir. Icra ve icraat yeride CEM Erkani dir Pir.de olmasi gereken vasiflarintümüde Mürsid.de olamasi zorunludur.
Alevilikte egitimsel bilgilenme ve calisma ikrar verme ilebaslar ve gelisir .Bes ikrar vardir.
1. Musahiplik ikrari
2. Rayberlik ikrari
3. Pirlik ikrari
4. Kivrelik ikrari
5. Mürsidlik ikrari ile aille veya mevcut bulunan aillenin bireyleri kendi öz rizalariyla yola girip bu ikrari istemesi gerekiyor kavramlarin dogru algilanmasiyla yol kat edilir iyiden güzelden dogrudan dürütlükten yana olan tavirdir. tüm bunlardan amac toplumda. dayanismayi. huzuru. dostlugu. güveni. barisi. saglamaktir. bundan amac
a) Hatayi azaltmak, özgürce bireye öz güven kazandirma.
b) insani usta ( vazifli ) kilma eyitimle gelistirme.
c) bireyin özgürce gelismi ve toplumsal dayismasini savunma.
d) insanlarin dayanismasini, gelismesini, bireyselliyi asamasinin ayni zamanda inancinin geregi oldugunu bilinmesi.
e) cikarsiz, riyasiz, ödünsüz, hic bir fark gözeltilmeden yerine getirilmesi anlayis ve inancindan odaklasir.
f) Yasami gogru ve güzel kilima, sevgi ve dostluk zenginligini gelistirme gibi vs. bunlari cogaltmak mümkün.
g) Ikrar kurumlarini kisaca deginmistik. Deginmedigimiz musahiplik kurumu kalmisti. Mushiplik yol kardesligi, iki aile kardesligidir. Mutlaka her canin olmasi gereken temel inanc kurumlarindan biridir. Musahip olan aileler birbiriyle olan iliskilerinde cok hassas ve dürüt olmak zorunludur Manevi boyutu oldukca önemlidir Bunun boyutu Kirklar cemine kadar uzar. Hz.Muhammet ve Hz. Ali´ye dayanir. Musahipsiz bir aleviyi tasavur etmek mümkün degildir. Inancimizin zorunlu gereyidi
musahiplik.Kapisi
Musahip ailleleri arasinda asla kiz alip vermeler olmaz. Yapan olursa yoldan düser. Yola karsi agir suc islemis olur. Yolda düskün olur. Cezasi cok agirdir. Toplumdan tamamen tecrit edilir. Selam verilmez, selami alinmaz. Kurban ve niyazlar verilip alinmaz Toplumsal tüm iliskilerden soyutlanir. Insanlarin yasaminda, mücadelesinde inancsal oldugu kadarda, sosyal bir dayanisma kurumudur. insanin her yönden istisnasiz bir biriyle sigortalanmasidir.
Alevi-Bektasi yolunda
Talibinden tutun, Mürsidine kadar, mevcut tüm Ailleler musahip´lik ikrarini almakta zorunludurlar. Bu alevi inancinda ön kosuldur. Bu inancimzin olmazsa olmazlarindandir ve de ilk kosuldur.
Tüm bu islemlerden, yola girmelerin yeride Cem´dir. Onun icinde inancin bütünün odaklastigi, görüldügü yere deginmeden gecmek hicmi hic mümkün degil.
CEM: Yol, Edep,
Erkan´in bütün islemlerinin görüldügü, icra edildigi yerdir .Hak´la yüzlesmenin meydanidir. Yasama iliskin toplumsal oldugu kadar da bireysel öz elestirininde yapildigi yerdir, toplumun rehber´in, pirin, Mürsid´in huzurunda aklanma, varsa sucu yargilanip, sorgulanip,tüm toplumunda görüsü alinarak karara varlidigi yerdir.
Ezeli kudretin meydana geldigi yer
“Nun v-eli kalem” noktasidir
Ademin mebde ve mi adi önü sonudur.
Meydan ezeli sahne Ali.nin istegi tecelli makami Tanri evi,ilahi askbahcesi Tanri sirri.nin niyaz sayfasi yaraticisinin sirlarinin meydana vurus alani, asiklar cennetidir hangi tarafa dönerseniz Allaha ibadet urasidir Meydan Beyttil-mukadestirtir Kutsal evdir gayb erenlerinden rical-ilgayb toplanti yeridir. Mahser yeridir arinmanin yeridir burasi uhrevi dogus alanidir Meydan ezeli baslangici ebedin sonudur. can alinip can verilen peyman
(yemin söz) alinip ikrar verilen yerdir Meydan ögünülen elenen kabirdir “Ölmeden önce ölen icin” Ezeli kutretin meydana vurdugu yer “nuh vel kalem “ noktasidir. Ademin mebde ve mi adi“önüsonu”dur.Kirklar Meydanidir. Meydanda kible insan dir ikrar alinip ikrar verilen yerdir. darda durup solgulamanin yeridir küskünlerin baristirdigi yerdir Cem .